Edema Pulmonari: Simptom, Diagnosis, Rawatan

Edema pulmonari merujuk kepada pengumpulan cecair yang tidak normal di dalam paru-paru, menjadikannya sukar untuk bernafas. Keadaan ini biasanya disebabkan oleh penyakit jantung tetapi boleh disebabkan oleh punca lain, seperti kegagalan buah pinggang, pemindahan darah atau altitud yang tinggi. 

Edema pulmonari dicirikan oleh pengumpulan cecair yang berlebihan dalam kantung udara paru-paru (alveoli), yang membawa kepada kesukaran bernafas. Pengumpulan cecair ini boleh menyukarkan oksigen untuk bergerak dari paru-paru ke dalam aliran darah. Keadaan ini boleh mengancam nyawa dan harus dirawat secepat mungkin. 

Edema pulmonari ketinggian tinggi (HAPE)

HAPE adalah bentuk penyakit altitud yang serius, berlaku di kawasan altitud tinggi atau semasa pendakian pantas di kawasan tersebut akibat paras oksigen yang lebih rendah. Pengambilan oksigen yang berkurangan pada ketinggian yang tinggi membawa kepada penyempitan saluran darah di dalam paru-paru, mengakibatkan pengumpulan cecair yang berlebihan. HAPE adalah keadaan kecemasan perubatan dan boleh mengancam nyawa. 

Edema pulmonari vs efusi pleura 

Kedua-dua edema pulmonari dan efusi pleura melibatkan pengumpulan cecair di dalam paru-paru. Namun, edema pulmonari merujuk kepada pengumpulan cecair berlebihan dalam tisu dan kantung udara di dalam paru-paru, manakala pengumpulan cecair dalam efusi pleura berlaku di rongga pleura yang membalut paru-paru.

Edema pulmonari vs radang paru-paru

Kedua-dua edema pulmonari dan radang paru-paru melibatkan pengumpulan cecair di dalam paru-paru. Namun, radang paru-paru berlaku disebabkan oleh jangkitan dan mungkin berasal dari virus, bakteria atau kulat. Jangkitan tidak menyebabkan edema pulmonari dan cecair cenderung menjadi lebih cair.

Edema pulmonari vs embolisme pulmonari

Embolisme pulmonari merujuk kepada pembekuan darah dari vena di kaki yang bergerak ke paru-paru melalui aliran darah dan tersangkut dalam rangkaian vaskular paru-paru. Embolisme pulmonari boleh membawa maut dan memerlukan campur tangan perubatan segera.

Apakah tanda-tanda edema pulmonari?

Edema pulmonari boleh berlaku secara tiba-tiba (akut) atau berkembang perlahan-lahan dari masa ke masa (kronik).

Simptom edema pulmonari akut termasuk:

• Sesak nafas, terutamanya apabila berbaring atau bergerak
• Batuk darah dan/atau lendir berbuih
• Berdehit 
• Sakit atau sesak dada
• Rasa sesak nafas 

Simptom edema pulmonari kronik adalah serupa dengan simptom edema pulmonari akut tetapi cenderung lebih ringan daripada serangan akut. Individu yang mengalami edema pulmonari kronik boleh mengalami episod sesak nafas semasa tidur, menyebabkan mereka bangun tercungap-cungap untuk mendapatkan udara. Ada juga yang mengalami bengkak di sekitar kaki.

Apakah faktor risikonya?

Kebanyakan kes edema pulmonari biasanya dikaitkan dengan penyakit jantung, terutamanya dalam kalangan individu yang tidak mematuhi rutin rawatan mereka. Keadaan yang meningkatkan risiko edema pulmonari termasuk:

• Kegagalan jantung
• Penyakit arteri koronari
• Isu injap jantung
• Denyutan jantung tidak tetap
• Darah tinggi
• Penyakit hati
• Kegagalan buah pinggang
• Kecederaan paru-paru

Bagaimanakah edema pulmonari didiagnosis?

Edema pulmonari didiagnosis melalui penilaian klinikal, sejarah perubatan, pemeriksaan fizikal dan ujian diagnostik.

• Kiraan darah lengkap.
• Biopenanda jantung untuk kegagalan jantung.
• Tahap oksigen darah.
• Ujian fungsi hati dan buah pinggang.
• X-ray dada untuk mencari pengumpulan cecair di dalam paru-paru dan bentuk/saiz jantung.
• Ekokardiogram (ultrabunyi jantung) untuk memeriksa keabnormalan dalam struktur dan/atau fungsi jantung.
• Elektrokardiogram (ECG) untuk memeriksa keabnormalan dalam aktiviti elektrik jantung.
• Kateterisasi jantung untuk mencari penyumbatan dalam arteri koronari.

Bagaimanakah ia dirawat?

Rawatan edema pulmonari memberi tumpuan kepada menangani punca asas, mengurangkan pengumpulan cecair dalam paru-paru dan meningkatkan pengoksigenan. Pilihan rawatan biasa yang tersedia untuk individu yang mengalami edema pulmonari termasuk:

Pengurusan segera (rawatan kecemasan)

Dalam kes edema pulmonari akut, rawatan pantas adalah penting untuk menstabilkan pesakit dan meningkatkan tahap oksigen.

• Terapi Oksigen: Langkah pertama biasanya menyediakan oksigen tambahan untuk membantu meningkatkan tahap oksigen dalam darah. Oksigen boleh dihantar melalui topeng, kanula hidung, atau, dalam kes yang teruk, melalui pengudaraan mekanikal.

• Kedudukan: Pesakit sering berada dalam kedudukan tegak (duduk) untuk membantu mengurangkan tekanan pada paru-paru dan memudahkan pernafasan.

• Tekanan Saluran Udara Positif Berterusan (CPAP): Dalam sesetengah kes, terutamanya jika terapi oksigen sahaja tidak mencukupi, CPAP atau tekanan saluran udara positif dua peringkat (BiPAP) boleh digunakan. Kaedah ini menghantar udara bertekanan melalui topeng untuk memastikan saluran udara terbuka dan meningkatkan pengoksigenan.

Ubat-ubatan

Ubat digunakan untuk mengurangkan pengumpulan cecair, menguruskan simptom dan merawat punca asas.

• Diuretik (cth, furosemide): Diuretik membantu mengeluarkan cecair berlebihan daripada badan dengan meningkatkan pengeluaran air kencing. 
• Morfin: Dalam sesetengah kes, morfin boleh digunakan untuk mengurangkan aktiviti saraf simpatetik, melegakan sesak nafas dan mengurangkan beban kerja pada jantung. 

Bolehkah edema pulmonari dicegah?

Edema pulmonari boleh dicegah dengan mengambil beberapa langkah berjaga-jaga seperti:

• Mematuhi rutin rawatan, terutamanya bagi pesakit yang menghidap penyakit jantung.
• Dapatkan rawatan perubatan jika anda mengalami kesukaran bernafas.
• Menghadiri pemeriksaan rutin seperti yang dinasihatkan oleh doktor anda.
• Mengekalkan berat badan yang sihat.
• Mengambil diet rendah garam.
• Bercakap dengan doktor anda sebelum melakukan aktiviti yang melibatkan altitud tinggi seperti mendaki gunung.

Atur janji temu di Hospital Pantai

Ambil tahu tentang simptom edema pulmonari dan langkah-langkah yang boleh anda ambil untuk mencegahnya. Bercakap dengan doktor anda untuk mengetahui lebih lanjut tentang edema pulmonari.

Pasukan yang berdedikasi dan pakar kardiologi di Hospital Pantai tersedia untuk rundingan bagi memberikan penjagaan dan bantuan yang terbaik.

Hubungi kami untuk mengatur janji temu hari ini jika anda mempunyai kebimbangan atau soalan tentang edema pulmonari. Kami menjamin penjagaan yang terbaik dan khusus untuk keperluan anda.

Hospital Pantai telah diiktiraf oleh Persatuan Kualiti Kesihatan Malaysia (MSQH) atas komitmennya terhadap keselamatan pesakit dan kualiti perkhidmatan.